Blog
De Stoned Ape-Theorie Van De Menselijke Evolutie
4 min

De Stoned Ape-Theorie Van De Menselijke Evolutie

4 min

Terwijl de wetenschap steeds meer over de effecten van paddo's op de hersenen onthuld, blikken we terug op een oude theorie. De 'stoned ape'-theorie is in de jaren '90 door Terence McKenna bedacht en stelt dat paddo's een cruciale rol speelden bij onze cognitieve ontwikkeling. Laten we eens kijken wat dit inhoudt en wat de wetenschap erover zegt.

Voor mensen die dol zijn op psilocybine-rijke paddenstoelen, is het vast geweldig te lezen dat ze mogelijk een sleutelrol hebben gespeeld in de menselijke evolutie. En dat idee is misschien helemaal niet zo vergezocht. Voor zij die bekend zijn met Terence McKenna en zijn 'stoned ape'-theorie, is dit wellicht geen nieuwe informatie. Maar degenen die er nog niet bekend mee zijn, zullen vast versteld staan van dit fascinerende idee.

Het beste van alles is dat de stoned ape-theorie, in tegenstelling tot veel andere hypotheses, kan worden gestaafd en aangepast zonder fundamenteel te veranderen. Bovendien sluit de stoned ape-theorie aan op bestaande hypotheses zonder teniet te worden gedaan of ze tegen te spreken.

Wat is de stoned ape-theorie?

Wat is de stoned ape-theorie?

De stoned ape-theorie (of beter gezegd de stoned ape-hypothese) stelt dat de snelle groei van het menselijk bewustzijn — tussen de 2 miljoen en 300 duizend jaar geleden — direct is beïnvloed en aangewakkerd door het gebruik van paddenstoelen van het geslacht Psilocybe.

De aanname is dat toen de bossen van Afrika afnamen en de savannes oprukten, apen uit de bomen trokken en de grasvlaktes betraden. Dit is de algemene opvatting over hoe uit apen tweevoeters zijn ontstaan. Naarmate deze mensachtigen zich naar de steppe begaven, begonnen ze op prooien te jagen. En grote kuddes prooidieren laten ook grote hoeveelheden mest achter. De soort Psilocybe cubensis die in Afrika voorkomt, naast andere psilocybine-rijke paddenstoelen, blijkt goed op mest te gedijen.

Daarom is het haast onmogelijk dat vroege mensachtigen deze paddenstoelen niet tegen zijn gekomen. Daarnaast is het best aannemelijk dat ze ze ook hebben gegeten.

De stoned ape-hypothese stelt dat het gebruik van deze paddenstoelen zorgde dat onze cognitie, empathie en taal zich pijlsnel ontwikkelden, waardoor de cognitieve evolutie in een stroomversnelling kwam.

Gerelateerd artikel

Hoe Je Verschillende Soorten Magic Mushrooms Identificeert

Wie is Terence McKenna?

Wie is Terence McKenna?

Terence McKenna was een filosoof, academicus en psychonaut. In de tweede helft van de 20e eeuw werd hij een bekende pleitbezorger van psychedelica, die zowel fans als vijanden had. Zijn controversiële (en volgens sommigen) radicale standpunten stonden vaak op gespannen voet met de rest van de samenleving.

Als etnofarmacoloog, iemand die het gebruik van drugs in verschillende culturen bestudeert, waren zijn ideeën echter verre van modern of nieuw. Met het bestuderen van talloze vormen van sjamanisme en traditioneel drugsgebruik, waren zijn ideeën gebaseerd op praktijken die al in de vroege menselijke geschiedenis bestonden.

Zo ontstond ook de stoned ape-theorie. In zijn boek Food for the Gods beschrijft McKenna deze hypothese in detail. Hij schreef het aan het einde van zijn leven. Een leven dat was gewijd aan betekenisvol onderzoek naar psychedelica en het menselijk bewustzijn.

Gerelateerd artikel

Top 10 Terence McKenna Citaten

Wat is het verband tussen paddo's en de stoned ape-theorie?

Wat is het verband tussen paddo's en de stoned ape-theorie?

Paddo's staan centraal in de stoned ape-theorie. Relatief nieuw bewijs laat zien dat schimmels de eerste meercellige organismen op deze planeet waren. Zo zijn in lavastromen schimmels aangetroffen van meer dan 2,4 miljard jaar oud. Het eerste eencellige organisme ontstond ongeveer 3,5 miljard jaar geleden. De moderne mens, de Homo sapiens, verscheen zo'n 650 miljoen jaar geleden als Homo erectus. Schimmels bestaan dus ongeveer 2 miljard jaar langer dan wij.

Maar waarom hadden paddenstoelen dan zo'n gigantische impact op ons bewustzijn? Aanvankelijk was de hypothese gebaseerd op de sensorische ervaringen die bij het gebruik van paddo's ontstaan. Shrooms zorgen ervoor dat er veel 'nieuwe' informatie in de hersenen wordt verwerkt, empathie toeneemt en iemand de wereld op een andere manier kan bekijken. Ze zorgen dus voor een drastische verandering van het bewustzijn. Zoveel is duidelijk voor eenieder die ze heeft geprobeerd.

Dit wordt ook door recent wetenschappelijk onderzoek onderbouwd. Nu technologieën steeds innovatiever worden en de vooroordelen rond psychedelica afnemen, vinden er steeds meer studies naar de krachten van onze voorouders plaats. En de resultaten zijn verbluffend.

Gebleken is namelijk dat psychedelica mogelijk vrij letterlijk het bewustzijn verhogen. Met deze kennis is het beter voorstelbaar dat ze een evolutionaire invloed hadden. En dat niet alleen, want ook wordt gesteld dat psilocybine neuroplasticiteit en neurogenese bevordert. Het stelt de hersenen dus in staat om nieuwe verbindingen te leggen en oude af te breken.

De implicaties hiervan zijn enorm. Doordat psilocybine namelijk letterlijk de hersenen in staat stelt om nieuwe verbindingen te maken, heeft het volgens deze theorie de snelheid van onze ontwikkeling ongelooflijk bevorderd. Bovendien zouden degenen die paddo's gebruikten hierdoor wellicht een voorsprong hebben gehad. Omdat mensen daardoor sneller konden leren en abstracter konden denken, hadden ze mogelijk meer kans op overleven.

Waarom is de stoned ape-theorie controversieel?

Waarom is de stoned ape-theorie controversieel?

Het is echter een theorie die niet zonder gebreken is. Het belangrijkste zwakke punt is dat het idee bijzonder simpel is. Voor zover bekend, is de evolutie een complex proces dat aan veel factoren onderhevig is. Het idee dat één gebeurtenis de oorzaak was van een van de grootste evolutionaire sprongen — het menselijke bewustzijn — lijkt dan ook een oversimplificatie.

Er zijn bovendien veel andere overtuigende hypotheses die een verklaring kunnen bieden voor het ontstaan van ons ontwikkelde bewustzijn. Deze zijn vaak zeer verschillend, maar komen allemaal neer op samenwerking. Echte samenwerking — mogelijk iets wat alleen mensen vertonen — heeft ons een aanzienlijke voorsprong op andere soorten gegeven.

Hoewel veel dieren en misschien ook planten (via schimmels) met elkaar communiceren, is de menselijke empathie veel sterker. In tegenstelling tot de meeste andere levende wezens kunnen wij een 'theory of mind' vormen. In essentie betekent dit dat we ons kunnen inleven in het perspectief van anderen en zodoende kunnen samenwerken.

De meeste theorieën suggereren dat we zo'n sterk bewustzijn hebben ontwikkeld omdat de toegenomen samenwerkingscapaciteiten die we erdoor kregen in ons voordeel waren. Deze theorieën omvatten ook onze vergevorderde taalvaardigheid. Samenwerking en taal gaan hand in hand; het één kan niet zonder het ander.

Maar nu dit: de stoned ape-theorie sluit uitstekend op deze bredere hypotheses aan. Empathie, taal, het idee van bewuste ervaringen delen: het wordt allemaal bevorderd door paddo's. Het is dus misschien een oversimplificatie om te denken dat shrooms de enige oorzaak waren van deze veranderingen, maar het is wel aannemelijk dat ze deze veranderingen versterkt en versneld hebben.

Recente bevindingen omtrent de effecten van paddo's op de hersenen

Recente bevindingen omtrent de effecten van paddo's op de hersenen

Psilocybine en andere psychedelica, zoals DMT, creëren een feedback loop van serotonine in de hersenen. In tegenstelling tot drugs als MDMA, die de hersenen ontvankelijker maken voor serotonine, verhogen psychedelica zowel de afgifte als de opname ervan. Dit is weliswaar een zeer versimpelde versie van wat er feitelijk gebeurt, maar dit proces van destabilisering stelt het brein in staat om nieuwe verbindingen te leggen.

Psychedelica hebben daarnaast invloed op het claustrum of default-mode network. Wat het claustrum is? Niemand weet het precies, maar het lijkt een dun web van zenuwcellen dat in het midden van de cortex ligt, en zich uitstrekt tot alle hersendelen. De leidende hypothese over de functie ervan stelt dat het bepaalt op welke van de vele prikkels in de hersenen de 'bewuste' geest zich richt.

Psychedelica verlagen de activiteit in dit deel van de hersenen en verhogen de activiteit op alle andere plaatsen. Verondersteld wordt dat dit tijdens een trip zorgt dat het ego lijkt te verdwijnen en we dichter bij onze zintuigen, herinneringen en emoties komen. Het bewustzijn zou er rechtstreeks mee in verbinding staan, zonder te worden gefilterd door het claustrum.

Gerelateerd artikel

Meest Gemaakte Fouten Bij Een Psychedelische Trip

De stoned ape-theorie is misschien een verklaring voor onze evolutie

De stoned ape-theorie is misschien een verklaring voor onze evolutie

Al met al is de stoned ape-theorie zeer overtuigend. Het werd door de meeste mensen echter sceptisch onthaald toen McKenna ermee kwam. Dat is inmiddels sterk veranderd. En zoals wel vaker voorkomt, kunnen ideeën die ooit absurd leken, later aardig in de buurt van de werkelijkheid blijken te liggen. Daarmee is echter niet gezegd dat de juistheid ervan is aangetoond en het is ook onwaarschijnlijk dat dit zal gebeuren. We weten dat onze voorouders paddenstoelen aten, maar we kunnen niet meer vaststellen welke veranderingen dit in de hersenen teweeg heeft gebracht. Hierover kunnen we alleen maar speculeren.

Het oorspronkelijke idee is misschien wat vergezocht, aangezien het onaannemelijk is dat alleen psychedelica ons gebracht hebben waar we nu zijn, maar het fascinerende is wel dat de hypothese goed gekoppeld kan worden aan andere theorieën, zonder deze of zichzelf teniet te doen. Het essentiële idee, dat we zwammen gingen eten en dit sterke veranderingen veroorzaakte in onze cognitie en ons bewustzijn, blijft overeind wanneer je het naast andere, concurrerende theorieën legt. Sterker nog, misschien zijn ze helemaal niet in strijd met elkaar.

Steven Voser
Steven Voser
Steven Voser is een onafhankelijke cannabisjournalist met meer dan zes jaar ervaring in het schrijven over alles omtrent wiet: hoe je het kweekt, hoe je er optimaal van geniet, maar ook de groeiende industrie en het onduidelijke juridische landschap eromheen.
Bronnen
Effecten Nieuws
Zoeken in categorieën
of
Zoeken