Is Langebroek Blad uit The Lord of the Rings wiet?

Het publiek van de filmreeks The Lord of the Rings heeft zich lang afgevraagd of de hobbits en Gandalf iets sterkers roken dan tabak. De scènes waarin gerookt wordt, geven daar ook alle aanleiding toe. Zo geniet Bilbo op zijn veranda van een pijp, ontdekken Merijn en Pepijn vaten met pijpkruid in Isengard en roept Saruman een versufte Gandalf tot de orde.

Online wordt met name onder de filmfans gesuggereerd dat Tolkien zijn verhaal iets extra's wilde meegeven. Maar klopt dat wel, of is het iets wat ze graag zouden willen zien?

Om die vraag te beantwoorden, moeten we de letterlijke tekst van Tolkien erbij pakken. Filmbeelden bieden veel ruimte voor interpretatie, maar de boeken zijn op dit punt heel concreet.

Hoe wordt Langebroek Blad in In de Ban van de Ring gebruikt?

In het werk van Tolkien komt pijpkruid regelmatig voor, met name als er hobbits in het spel zijn. Voor het eerst schrijft hij erover in De Hobbit, als Bilbo Baggins voor het onverwachte bezoek van Gandalf even een moment van tevredenheid en bezinning heeft.

Het thema komt daarna in In de Ban van de Ring telkens weer terug. Frodo, Sam, Merijn en Pepijn roken allemaal op verschillende momenten. Naarmate het verhaal duisterder wordt, roept hun liefde voor pijpkruid een gevoel van heimwee op — een herinnering aan de Gouw, een wereld zonder oorlog.

Het bekendste fragment komt waarschijnlijk uit het boek De Twee Torens. Na de slag om Isengard ontdekken Merijn en Pepijn in de puinhopen van Orthanc enkele vaten vol Langebroek Blad. Ondanks de chaos roken ze te midden van de resten van het verwoeste kasteel op hun gemak een pijp met het beroemde exportproduct uit de Gouw. Wat een treffend beeld: twee hobbits die roken en lachen, en daarmee even alle ellende van zich afschudden!

Niet alleen hobbits hebben de gewoonte om te roken: ook Gandalf heeft altijd een pijp bij zich en zelfs Aragorn geeft er weleens aan toe. Pijpkruid hoort gewoon bij de cultuur van Midden-aarde. Er bestaan zelfs drie soorten van, namelijk Oude Toby, Zuiderster en Langebroek Blad, allemaal gekweekt in het Zuiderkwartier. Volgens velen is pijpkruid uit Langebroek het allerbeste, want daar kweken ze het al generaties lang en met veel succes.

Tolkien schreef ook een essay over dit onderwerp, onder de titel "Over pijpkruid". Je vindt het in de appendix van De Terugkeer van de Koning, waarin hij een gedetailleerde beschrijving geeft van de geschiedenis van het pijpkruid. Er valt onder andere te lezen dat Tobold Hoornblazer uit Langebroek in 2670 van de Derde Era het eerste pijpkruid in de Gouw plantte. Onder de hobbits werd het roken van pijpkruid al snel een vast onderdeel van hun cultuur.

Wat is Langebroek Blad eigenlijk?

Hoewel veel lezers zich vermaken met het idee dat pijpkruid wel eens wiet zou kunnen zijn, maakt Tolkien duidelijk dat pijpkruid tabak is. In De Hobbit noemt hij het letterlijk zo, en in In de Ban van de Ring verwijst hij naar Nicotiana, dat nauw verwant is aan het geslacht waartoe echte tabaksplanten behoren.

We kunnen er niet omheen: Tolkien gebruikte zelden moderne botanische classificaties in zijn fictieve wereld, maar hier maakt hij een uitzondering — duidelijk bedoeld om aan te geven dat het niet om een verdovend middel ging.

Interessant genoeg wordt het roken in zijn wereld nooit als iets negatiefs voorgesteld. Hij associeert het met wijsheid, inzichten en kameraadschap. Roken betekent tevredenheid, geen chaos meer. Zo kan Bilbo met zijn pijp even nadenken over het leven en rookt Gandalf met Théoden een pijp op de goede afloop van een gevecht.

Dat gezegd hebbende, heeft met name Langebroek Blad wel een bepaalde status. Het is een heel gewild product, waar bijvoorbeeld Saruman in Isengard zijn pakhuizen mee heeft volgestouwd. Gandalf merkt hierover op dat Saruman er misschien een zwak voor heeft ontwikkeld, mogelijk een teken van heimelijke bewondering voor de Gouw, of een stil verlangen naar eenvoud te midden van zijn duistere ambities.

Is Langebroek Blad wiet in de films?

Waar Tolkien in zijn tekst heel duidelijk is, is filmregisseur Peter Jackson dat allerminst. In de films wordt het woord 'pijpkruid' nooit gebruikt en er bestaat geen enkele verwijzing naar Nicotiana of tabak. In plaats daarvan blijft het vaag — bewust ambigu, zodat kijkers hun eigen interpretatie kunnen vormen.

Die keuze voelt opzettelijk. De scènes waarin gerookt wordt, zijn langzaam, een tikje ironisch. De personages blazen overdreven ontspannen rook uit en voeren dromerige gesprekken. En dan is er die veelzeggende regel: Saruman zegt tegen Gandalf: "Je liefde voor het blad van de halflingen heeft je kennelijk versuft." Hij zegt het met zoveel minachting in zijn stem, dat het lijkt alsof hij Gandalf verwijt dat hij te veel aan het blowen is.

Ook het rookgedrag van Merijn en Pepijn na de slag om Isengard is bijzonder. Ze doen vrolijk, giechelig, zijn aan het eten en roken — ontspannen en uitbundig. Ze lijken misschien niet écht high, maar hun stemming is duidelijk veranderd.

Waarschijnlijk wisten Jackson en de scenarioschrijvers dat die dubbelzinnigheid fans zou aanspreken. Door niet expliciet 'tabak' te noemen, kan de kijker zijn eigen interpretatie geven.

Gebruikte Tolkien cannabis?

Er is geen enkel bewijs dat J.R.R. Tolkien cannabis gebruikte. Uit zijn brieven en biografieën valt af te leiden dat hij wel genoot van thee en bier drinken, wandelen of een pijp roken. Het is bekend dat hij van tabak hield.

Bovendien was Tolkien gesteld op orde en traditie. De Gouw is gebaseerd op zijn eigen ervaring met het Engelse platteland voor de Eerste Wereldoorlog, waar kleinschaligheid, een dorpscultuur en gemeenschapszin heersten. De liefde van de hobbits voor pijpkruid is een weerspiegeling van die wereld. Het is een teken van ingetogen waardigheid en niet van verzet.

Huidige lezers zouden het pijproken kunnen associëren met wiet, maar voor Tolkien paste het bij de waarden en normen van begin 20e eeuw. Pijpkruid was voor hem niets anders dan tabak.

Langebroek Blad in The Lord of the Rings: was het maar wiet!

Ook al is het misschien geen wiet, Langebroek Blad heeft toch een legendarische status onder fans. Of je het nu ziet als metafoor voor rust, nostalgie of gewoon een typisch hobbitgebruik: het vangt iets essentieels uit Tolkiens wereld. Namelijk: zelfs in tijden van oorlog zijn het de kleine dingen die ertoe doen.

In de boeken is het zonder twijfel tabak. Maar de films laten de deur op een kier. De dromerige sfeer, de open interpretatie — het maakt ruimte voor fantasie. Technisch gezien is het geen wiet. Maar het idee leeft wel onder de fans. En dat past eigenlijk perfect bij Midden-aarde: een wereld die groot, gelaagd en rijk aan verbeelding is.

Max Sargent

Max schrijft al meer dan tien jaar en is de afgelopen jaren in de cannabis- en psychedelische journalistiek beland. Hij heeft allerlei artikelen geschreven voor bedrijven als Zamnesia, Royal Queen Seeds, Cannaconnection, Gorilla Seeds, MushMagic en nog veel meer. Hij heeft dus een brede ervaring in deze branche.

Lees bio