Wat Is Paddenstoelenbroed (En Hoe Maak Je Het)?

Het kweken van paddenstoelen is fascinerend. Deze oude levensvormen behoren niet tot het plantenrijk en niet tot het dierenrijk. Ze vormen een op zich staand koninkrijk en produceren diverse psychoactieve stofjes. Ontdek met onderstaande tips hoe je zelf paddenstoelenbroed maakt.

Wat is paddenstoelenbroed precies?

In de mycologie verwijst paddenstoelenbroed naar een pot of zak met een gezond mycelium. De productie van paddenstoelenbroed is één stap in de fase van het mycelium. Broed is in staat een substraat volledig te koloniseren. Daarna verplaatst men het naar een grotere zak of pot, waar het zich verder kan vermenigvuldigen voor het vruchtdragen.

Soorten paddenstoelenbroed

Er zijn diverse soorten paddenstoelenbroed en elke soort heeft zijn eigen voordelen, nadelen en toepassingen. Het soort broed dat een kweker gebruikt, is afhankelijk van de beschikbare hulpmiddelen en van persoonlijke voorkeur.

Zaagselbroed

Zaagselbroed maakt men door mycelium te enten in gesteriliseerd zaagsel. Mycologen gebruiken zaagsel vaak als hoofdsubstraat in plaats van als broedsubstraat, omdat het minder voedingsstoffen bevat. Toch werkt het ook zeker als broedsubstraat, met name bij agressievere soorten, zoals oesterzwammen.

Graanbroed

Graan is zeer populair voor het ontwikkelen van paddenstoelenbroed. Allereerst vormt het mycelium kleine eilandjes op diverse graankorrels. Na kolonisering ontwikkelen de hyfen zich om uiteindelijk samen te smelten. Het duurt niet lang voordat het mycelium de hele pot heeft overgenomen.

Plugbroed

Plugbroed verwijst naar de kolonisering van gesteriliseerde houten deuvels. Als deze eenmaal zijn gekoloniseerd, zijn ze te gebruiken voor het enten van het hoofdsubstraat. Het doel is echter nog specifieker. Kwekers gebruiker plugbroed namelijk voor het inoculeren van grote stukken hout. Soorten als pruikzwam en shiitake doen het vooral goed op dit substraat.

Andere soorten paddenstoelenbroed

Een ander soort paddenstoelenbroed is strobroed. Strobroed ent men gewoonlijk niet met een verse paddenstoelen-cultuur. In plaats daarvan gebruikt men het als hoofdsubstraat voor het uitbreiden van een gevestigde myceliumcultuur.

Kartonbroed is ook een beproefde methode voor de kweek van paddenstoelen. Hierbij komt weinig kijken en men gebruikt het voor het verkrijgen van paddenstoelen die ongevoelig zijn voor verontreinigingen, zoals oesterzwammen. Je rolt in dit geval een stukje weefsel in nat karton en doet dat in de koelkast. Doe het volledig gekoloniseerde karton vervolgens in een hoofdsubstraat om het mycelium uit te laten breiden.

Het beste paddenstoelenbroed

Eigenlijk is geen van de soorten paddenstoelenbroed aan te wijzen als de beste. Dit hangt namelijk van diverse variabelen af. Welke hulpmiddelen heb je bijvoorbeeld ter beschikking? En wat wil je ermee bereiken?

Als je kleinschalig thuis kweekt, dan kun je waarschijnlijk het beste kiezen voor graanbroed. Dit is namelijk makkelijk te steriliseren en je hoeft het niet aan te vullen. Hieronder leggen we uit hoe je zelf graanbroed maakt.

Hoe maak je graanbroed?

Het maken van graanbroed is simpel, maar het kan ook snel misgaan als je de omgeving niet goed schoonhoudt. Een stroming-kap en handschoenkast zijn daarbij de belangrijkste tools van een mycoloog. Deze helpen je om de kans op verontreinigingen te verkleinen tijdens het verplaatsen. Stroming-kappen zijn duur, maar een handschoenkast is simpel zelf te maken met een plastic bak. Dit is een eenvoudig hulpmiddel, maar helpt echt de kans op verontreinigingen te verkleinen. Je hebt ook een snelkookpan nodig om je broedsubstraat te steriliseren.

Benodigdheden

• Glazen potten
• Micropore tape
• Schone Petri- of vloeibare cultuur
• Rogge
• Snelkookpan
• Aluminiumfolie
• Hamer en spijker of boor
• Grote pan
• Gips
• Droogrek / vliegengaas
• RTV-siliconen
• Stift
• Latex handschoenen
• 70% isopropanol
• Aansteker

Glazen Pot (1062ml)

(7)

Bekijken

Instructies

Stap één: kook de granen

Doe de rogge voorzichtig in een grote pan met kokend water. Voeg een theelepel gips toe om te voorkomen dat de korrels aan elkaar plakken. Kook het graan ongeveer 20 minuten. Zeef vervolgens het water en verspreid het graan over een droogrek of stuk vliegengaas.

Stap twee: verdeel het graan

Het belangrijkste eerst, namelijk het doseren van het graan. Je hoeft niet heel precies te zijn; vul elke glazen pot voor ongeveer 70% met graan. Daardoor heb je genoeg ruimte over om het te schudden, zodat het mycelium zich beter kan verspreiden.

Stap drie: bereid de deksels voor

Als je een boor gebruikt, houd de deksels dan op de potten. Zet met een stift een stip op beide kanten van de deksels. Maak met de boor twee afzonderlijke gaten. Plak een stukje micropore tape op een van de gaten. Daardoor zorg je voor een goede uitwisseling van lucht, zonder dat micro-organismen kunnen binnendringen.

• Zelfhelende injectiepoort (alleen voor vloeibare cultuur)

Ben je van plan de potten te enten met behulp van Petrischaaltjes? Ga dan verder naar stap vier.

Met zelfhelende injectiepoorten is het mogelijk potten te enten met injectiespuiten met een vloeibare cultuur. Bedek het tweede gat met RTV-siliconen. Zorg dat het materiaal aan beide zijden van het gaatje zit. Laat het 2–3 uur drogen.

Mondo Liquid Culture Vial

(40)

Bekijken

Stap vier: steriliseer de potten

Daarna moet je het graan steriliseren. Giet de vereiste hoeveelheid water in de snelkookpan. Wikkel een vel aluminiumfolie om de bovenkant van de potten en zet ze in de snelkookpan. Steriliseer ze op 1,03bar (15psi), gedurende twee uur. Als de tijd voorbij is, zet je het fornuis uit. Laat de snelkookpan een nacht afkoelen en de druk ontsnappen.

Stap vijf: ent de potten

Als je een handschoenkast gebruikt, veeg dan de binnenkant ervan goed schoon. Spray de buitenkant van de potten in en maak ook die goed schoon. Als je een injectiespuit met vloeibare cultuur gebruikt, maak dan de injectiepoort droog. Haal het dopje van de naald en steriliseer de punt met een aansteker. Injecteer 1–2cc van de vloeistof in het graan.

Als je Petrischaaltjes gebruikt, veeg deze dan af. Maak het deksel van een van de glazen potten los. Steriliseer het scalpel met een aansteker en laat het afkoelen. Neem een schepje schimmelcultuur van een schaaltje, haal het deksel van de glazen pot en laat het spul op het graan vallen. Doe het deksel er onmiddellijk weer op.

Stap zes: bewaar en schud

Bewaar de potten in een donkere en ietwat warme ruimte. Binnen enkele dagen verschijnen er helderwitte hyfen. Schud de potten om de zoveel dagen om ervoor te zorgen dat het mycelium zich goed verspreidt. Na 1–2 weken heeft het mycelium de hele pot gekoloniseerd.

Stap zes: bewaar en schud

Als de potten volledig gekoloniseerd zijn, is het tijd om de kolonies verder te laten gedijen in een bulk substraat. Daarmee kun je de opbrengst vergroten en krijg je zoveel mogelijk verse vruchtlichamen.

Luke Sumpter

Luke Sumpter heeft een diploma in de Klinische Gezondheidswetenschappen en een passie voor het kweken van planten. Inmiddels werkt hij al zeven jaar als professioneel journalist en schrijver op het gebied van cannabis en de wetenschap.

Lees bio