Wat Is Lion's Mane (Pruikzwam)?

Paddenstoelen — ze zijn er al duizenden jaren, maar pas nu krijgen veel soorten de aandacht die ze verdienen. Wist je bovendien dat mensen en paddenstoelen een gemeenschappelijke voorouder hebben? Nee? Dan is het de hoogste tijd om wat meer aandacht aan onze schimmelvrienden te besteden. Of je nu iets lekkers wilt proeven of je bewustzijn wilt verruimen, met paddenstoelen kun je alle kanten op. Niets is zo veelzijdig als een paddenstoel!

Hoewel we deze vreemde kleine wezentjes in het Westen wat hebben verwaarloosd, gebruikt men ze in het Oosten al duizenden jaren, en wel bij traditionele gebruiken. Maar recent hebben ze ook het Westen veroverd. Maak kennis met Lion's Mane, of, in het Nederlands: de pruikzwam.

Wat is Lion's Mane (Hericium erinaceus)?

De Lion's Mane is een vreemd uitziende schimmelsoort die veel verschillende namen kent: 'monkey head', 'bearded tooth mushroom', 'satyr's beard', 'bearded hedgehog', 'pom pom', 'bearded tooth fungus' en dus 'pruikzwam'. De Latijnse naam van de paddenstoel is Hericium erinaceus. 'Erinaceus' betekent in het Latijn 'egel' en verwijst naar de vele stekels van de paddenstoel. De Lion's Mane ontwikkelt zich als een stevige klomp van dunne, sporen-producerende stekels die naar beneden bungelen.

Hericium erinaceus komt wijdverbreid op het Noordelijk Halfrond voor, in Noord-Amerika, Europa en Azië. Als onderdeel van traditionele holistische praktijken zou het de geest helder maken en de cognitie verbeteren. Daarom gebruikten Boeddhistische monniken ook wel thee met Lion's Mane om hun meditatiepraktijken naar een hoger niveau te tillen.

Tegenwoordig gebruikt men Lion's Mane wereldwijd vooral als gezondheidssupplement, maar omdat er nog maar weinig onderzoek naar is gedaan, is niet precies bekend wat de voordelen en effecten zijn. We weten echter wel dat de paddenstoel alle essentiële aminozuren bevat — behalve methionine en tryptofaan — die het lichaam nodig heeft. Mogelijk is deze schimmel dus een superfood!

Lion's Mane Mushroom Tincture (Foodsporen)

(42)

Bekijken

Waar en hoe groeit Lion's Mane?

Deze schimmel komt op heel het Noordelijk Halfrond voor. Over het algemeen groeit Lion's Mane vooral op hardhout. De zwam komt meestal op dood hout voor, maar kan ook op levende bomen groeien.

Men zegt dat Lion's Mane maar liefst veertig jaar oud kan worden, en in die periode maakt de zwam met enige regelmaat vruchten aan. Als de paddenstoel geen vruchten produceert, zie je hem niet, maar je kunt er wel van uitgaan dat het mycelium onder het hout springlevend is! Wanneer de zwam vrucht draagt, is dat aan het einde van de zomer. Maar de sporen komen pas in de winter, tot en met februari, vrij. In tegenstelling tot andere paddenstoelsoorten, kunnen de vruchtlichamen van Hericium erinaceus goed tegen kou en vorst.

Hoe ziet Lion's Mane eruit?

De paddenstoelen lijken een beetje op de manen van een leeuw. Je ziet een heleboel slonzig uitziende witte stekels die rommelig naar beneden bungelen. Afhankelijk van verschillende factoren, zoals de specifieke omgeving en de boomsoort, worden deze stekels ongeveer 1-7cm lang en 1,5-2mm dik, en vormen ze de sporen die voor reproductiedoeleinden vrijkomen. Of je deze zwam mooi vindt of iets té buitenaards, ligt aan je persoonlijke smaak. Maar niemand kan ontkennen dat het een indrukwekkende paddenstoel is!

Is Lion's Mane een adaptogeen?

Eerst iets over adaptogenen; volgens het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) bestaan adaptogenen niet. Er bestaat wel onderzoek waarin men beweert dat adaptogenen mogelijk de cognitie en gezondheid kunnen verbeteren en helpen bij homeostase, maar dat onderzoek is methodologisch ondermaats en daarom niet betrouwbaar.

Onder de mensen die wel in adaptogenen geloven, wordt Lion's Mane hier echter wel toe gerekend.

Waarom zou je Lion's Mane gebruiken?

Er zijn heel wat goede redenen om Lion's Mane te gebruiken. Zo borduren sommige mensen voort op het traditionele gebruik. Als het tenslotte goed is voor Boeddhistische monniken, dan zal het ook wel goed voor ons zijn, toch?

Een andere reden om het te gebruiken, is de heerlijke smaak. Net als shiitake, is Lion's Mane een culinaire paddenstoel die men veel in de Oosterse keuken gebruikt. De smaak schijnt op die van kreeft of aubergine te lijken. Het is dus sowieso een heerlijke culinaire traktatie!

Welke vormen van Lion's Mane zijn verkrijgbaar?

Als je Lion's Mane wilt kopen, hoef je niet per se verse aan te schaffen — hoewel, als je het voor culinaire doeleinden gebruikt, zijn verse paddenstoelen waarschijnlijk beter dan een extract!

Hele paddenstoelen

Lion's Mane is allereerst verkrijgbaar als hele paddenstoel, gedroogd en vers. Verse paddenstoelen zijn het meest geschikt om mee te koken, maar je moet ze wel snel opeten. Gedroogde Lion's Mane is veelzijdiger; je kunt er thee van maken, het vermalen of zelfs rehydrateren.

Poeder

Lion's Mane in poedervorm is vrij gebruikelijk. Je hebt hierbij de keuze uit een poeder en een extract. Het voordeel van een extract is dat het zeer geconcentreerd is, waardoor het wel dertig keer sterker kan zijn dan verse Lion's Mane.

Capsules

Zoek je een gebruiksmethode die beter bij een drukke dagelijkse routine past? Dan zijn Lion's Mane capsules de perfecte keuze. Ze bevatten een vooraf vastgestelde dosis Lion's Mane-paddenstoelen-poeder en bieden dezelfde voordelen als het poeder, maar dan met nog meer eenvoud. Gewoon doorslikken met wat water en ga verder met waar je mee bezig bent! Dit is een ideale methode als je een druk leven hebt, maar dat graag met traditionele goedheid wilt verrijken.

Lion's Mane Paddenstoel Capsules (Foodsporen)

(43)

Bekijken

Tinctuur

Je kunt ook paddenstoeltinctuur van Lion's Mane kopen. Hier gaat het ook om een extract, maar hierbij is het verwerkt in olie en geen poeder. Je kunt dit onder de tong innemen, of op je eten of in een drankje druppelen.

Lion's Mane Mushroom Tinctuur (Mushinto)

(26)

Bekijken

Effecten en bijwerkingen van Lion's Mane

Het meeste van wat we weten van Lion's Mane is via traditionele gebruiken aan ons doorgegeven. Er is nog maar weinig wetenschappelijke informatie beschikbaar, maar er wordt wel steeds meer onderzoek naar gedaan.

Wat zijn de voordelen van Lion's Mane?

Lion's Mane bevat diverse stofjes die mogelijk een positief effect op je lichaam hebben.

• Hericenone

Deze stof zit in de vruchtlichamen van Lion's Mane. Het komt echter ook in veel andere dingen voor. Uit onderzoek met muizen blijkt dat hericenone een sterk stimulerend effect op de biosynthese van de zenuwgroeifactor heeft.

Maar wat is dat; de zenuwgroeifactor, of, in het Engels, de 'nerve growth factor' (NGF)? NGF speelt een rol bij de groei, proliferatie, het onderhoud en het voortbestaan van neuronen. Het heeft ook een functie in het immuunsysteem op het gebied van ontstekingen en de pijnperceptie. Een ander interessant feit: de concentratie NGF blijkt hoger te zijn in het bloedplasma van mensen die minder dan twaalf maanden een romantische relatie hebben dan bij mensen met een langere relatie.

• Erinacine

Voor zover we weten, komt erinacine voornamelijk in het mycelium van Lion's Mane voor. Zowel binnenin als aan de buitenkant van de paddenstoel zijn er vijftien verschillende soorten erinacine geïdentificeerd. Van deze vijftien typen hebben meerdere een krachtig effect op NGF (erinacine A, B, C, E, F, H en I). Volgens sommigen hebben deze een sterker effect dan hericenone.

• Polysachariden

Lion's Mane is ook een rijke bron van polysachariden. Dat is een breed begrip voor het koolstofhydraat dat in de natuur het meest voorkomt. Polysachariden zijn ketens van tien of meer monosacchariden. Voorbeelden van monosacchariden zijn glucose, fructose en glyceraldehyde, maar er zijn er nog veel meer. In lichamen, zowel van dieren, planten als schimmels, spelen ze een rol bij de structuur en opslag — afhankelijk van de moleculen waaruit de keten bestaat. Mogelijk hebben de polysachariden in Lion's Mane een andere keten.

In paddenstoelen komen polysachariden gewoonlijk voor in chitine, het hoofdbestanddeel van de celwanden. Bij dieren en planten zijn de celwanden gemaakt van cellulose, en dat schijnt het meestvoorkomende organische stofje op aarde te zijn.

Wat zijn de mogelijke bijwerkingen van Lion's Mane?

Lion’s Mane schijnt maar weinig bijwerkingen te hebben en deze zijn bovendien zeer zeldzaam. Dat we maar weinig weten over deze schimmel betekent mogelijk ook dat je geen ernstige neveneffecten hoeft te verwachten.

Maar er zijn wel mensen die suggereren dat Lion's Mane aandoeningen als astma kan triggeren.

Is het veilig om Lion's Mane te gebruiken?

Ja. Voor zover we weten, heeft Lion's Mane geen ernstige bijwerkingen. En hoewel er in de Westerse wereld maar weinig over bekend is, gebruikt men het in Azië al eeuwenlang voor holistische en culinaire doeleinden. In feite is het gewoon een eetbare paddenstoel.

Kun je van Lion's Mane high worden?

Nee. Lion’s Mane bevat geen psychoactieve stofjes (zoals psilocybine of psilocine), dus je kunt er geen psychedelische ervaring door krijgen. Maar dat wil niet zeggen dat het niet de moeite waard is!

Is Lion's Mane een nootropic?

Nootropics zijn middelen waarvan men denkt dat ze de cognitieve functie verbeteren. Vooral innovators en creatievelingen gebruiken ze, en recent is het gebruik ervan enorm toegenomen. Sommige mensen zeggen dat ook Lion's Mane noötrope effecten heeft.

Hoe kun je Lion's Mane het beste gebruiken?

Je kunt Lion's Mane op diverse manieren gebruiken. Als je van koken en experimenteren met ongebruikelijke ingrediënten houdt, koop dan verse paddenstoelen. Het is een culinair product met een ongewone, maar heerlijke smaak. Je kunt echter ook thee zetten met Lion's Mane extract.

Hoe je het ook gebruikt, je kunt het veilig met andere producten combineren. Er zijn ook ‘supermengels’ van diverse paddenstoelen verkrijgbaar. Vaak zijn dit mengsels van Chinese lakzwam (reishi), cordyceps, berkenweerschijnzwam (chaga), shiitake en nog meer. Je kunt het ook veilig in combinatie met elke vorm van CBD gebruiken.

Hoeveel Lion's Mane moet je gebruiken?

Dat is afhankelijk van hoe je het gebruikt. Als je verse paddenstoelen hebt, heb je meer nodig dan in het geval van geconcentreerde extracten, waarbij de dosering een stuk lager ligt.

Dosering

• Capsules: 1–3 capsules per dag met eten innemen.

• Poeder: 2–4 gram per dag. Er zijn mensen die zeggen dat je de eerste weken 4 gram per dag moet nemen en dat vervolgens tot 2 gram per dag moet afbouwen.

• Gedroogde paddenstoel: hetzelfde als bij poeder. Maximaal 4 gram per dag is voldoende.

• Verse paddenstoelen: in dit geval gebruik je het waarschijnlijk voor een gerecht. Je kunt daarom zo weinig of zo veel gebruiken als je zelf wilt. Het is niet schadelijk als je meer neemt dan voorgesteld. Bovendien kunnen paddenstoelen maar liefst 90% van hun gewicht verliezen als je ze droogt; 5 gram gedroogde paddenstoelen staat gelijk aan 50 gram verse!

Weegschaal On Balance MMZ-100 (100 x 0.01g)

(68)

Bekijken

Hoelang duurt het voordat je het effect van Lion's Mane merkt?

We adviseren om Lion's Mane eerst enkele weken te gebruiken. Pas dan kun je er iets van merken.

Wat is het beste moment om Lion's Mane te nemen?

Dat hangt ervan af. Als je het langere tijd wilt gebruiken, en niet vanwege de korte termijneffecten, is het vooral belangrijk dat je het regelmatig gebruikt. Dus maak er een gewoonte van om het op vaste momenten te gebruiken.

Hoe kun je Lion's Mane het beste bewaren?

De meeste mensen weten wel dat verse paddenstoelen vrij snel zompig kunnen worden. Dus als je verse Lion's Mane hebt, bewaar het dan in de koelkast en gebruik het binnen enkele dagen.

Alle andere vormen gaan oneindig mee, zolang je het maar in de juiste verpakking op een koele, droge plek bewaart.

Lion’s Mane: doet deze zwam haar naam eer aan?

Jazeker, als je tenminste van paddenstoelen houdt. We kunnen niet precies zeggen welke voordelen de zwam al dan niet voor de gezondheid heeft, maar veel mensen die regelmatig Lion's Mane gebruiken, zweren erbij. Bovendien weten we dat deze paddenstoel heerlijk smaakt. Dus, of je ze nu wilt proberen ter ere van je voorouders of gewoon wat wilt experimenteren in de keuken, haal Lion's Mane zeker eens in huis!

Adam Parsons

Professioneel cannabisjournalist, copywriter en auteur Adam Parsons is al lang werkzaam bij Zamnesia. Hij behandelt een breed scala aan onderwerpen, van CBD tot psychedelica en alles daartussen. Adam schrijft blogartikelen, handleidingen en neemt een steeds groter wordend assortiment aan producten onder de loep.

Lees bio