Wat Zijn De Risico's Van Lucide Dromen?

Lucide dromen is fascinerend. Het is waarschijnlijk al veel ouder dan de geschreven geschiedenis, maar het is nooit echt mainstream geworden. Tegenwoordig proberen echter steeds meer mensen lucide te dromen en daarbij ontdekken ze vele voordelen.

Men gebruikt lucide dromen bijvoorbeeld om angsten te verslaan, verdriet te verwerken en zelfs om de wildste fantasieën te beleven. Het lijkt daarmee een gratis en gezonde manier om alles te doen waarvan je maar droomt. Er is al veel geschreven over de beste manieren en technieken om je dromen te onthouden. Maar heeft lucide dromen ook een andere kant?

Kan lucide dromen gevaarlijk zijn? Heeft het nadelen? Kun je tijdens een lucide droom doodgaan?

Kan lucide dromen gevaarlijk zijn?

Om je meteen gerust te stellen: het antwoord is nee. Lucide dromen kent geen echte gevaren. Maar het kan wel degelijk beangstigend zijn of je leven negatief beïnvloeden. Je gaat echter niet dood tijdens een lucide droom en je kunt er ook niet vast in blijven zitten.

In feite is men het erover eens dat lucide dromen veel meer voordelen dan nadelen heeft. Mensen met nachtmerries kunnen het bijvoorbeeld gebruiken om met hun enge dromen om te gaan, of deze dromen er zelfs mee stoppen.

Wat gebeurt er als het misgaat met lucide dromen?

Met bovenstaande willen we echter niet zeggen dat lucide dromen helemaal geen bijwerkingen heeft of dat het altijd prettig is. Laten we hieronder eens naar de meest voorkomende negatieve effecten ervan kijken. En omdat we je graag willen helpen, bespreken we bij elke situatie ook een oplossing.

Slaapgebrek en slapeloosheid

Lucide dromen kan erg intens zijn. Vaak maakt het erachter komen dat je lucide droomt je de eerste paar keer wakker. Afhankelijk van hoe goed je slaapt, kun je daarna meteen weer doorslapen of lig je juist een tijdje wakker. Hoe dan ook, ’s nachts wakker worden, al is het maar even, verstoort de effectiviteit van je slaap.

Als je dus lucide dromen probeert, kan dat een slaapgebrek en zelfs slapeloosheid veroorzaken. Wanneer je dit probleem niet meteen aanpakt, kun je in een neerwaartse spiraal terechtkomen en dat kan met diverse mentale en fysieke gezondheidsklachten gepaard gaan. Als je dus vaak wakker wordt van lucide dromen, wegen de voordelen ervan wellicht niet echt meer op tegen de nadelen.

Oplossing: stop of verander je methode

De oplossing? Staak je pogingen om lucide te dromen of stop een tijdje om te kijken of dat helpt. Als je gebruikmaakt van zogeheten waak geïnduceerde methodes^[2] — waarbij je jezelf ‘s nachts wekt — probeer dan over te stappen op een methode waarbij je niet om vier uur ’s ochtends de wekker hoeft te zetten. Bij de MILD-techniek (mnemonische inductie van lucide dromen) bereid je je bijvoorbeeld voor op lucide dromen door reality-checks te doen als je wakker bent, in de hoop dat je dat ook tijdens je dromen doet en daardoor lucide gaat dromen. Voor mensen die slaapproblemen krijgen door lucide dromen, kan dit een oplossing zijn.

Je in een lucide droom gevangen voelen

Je kunt ook het gevoel krijgen dat je nooit meer wakker wordt uit je lucide droom. Er zijn bijvoorbeeld mensen die wakker worden in een andere droom en dat kan erg verontrustend zijn. Als je uit de ene droom ontsnapt en dan in de volgende droom belandt, kan dat erg beangstigend zijn.

Oplossing: relax

Je mag ervan uitgaan dat je niet gevangen kunt raken in een droom of lucide droom, ook al voelt dat op dat moment misschien wel zo. Stel jezelf dus allereerst gerust en verzeker je ervan dat je op een gegeven moment wel weer wakker wordt. Denk maar aan alle andere dromen die je ooit hebt gehad — je bent telkens weer wakker geworden. De kans dat je ook dit keer ontwaakt, is dan ook erg groot.

Als je dat tot je laat doordringen, is de kans heel klein dat je tijdens je lucide droom in paniek raakt. En als je niet in paniek raakt, is de kans dat je van de ene in de andere droom belandt ook veel kleiner. En mocht het wel gebeuren, dan ervaar je minder stress. Het lijkt misschien moeilijk, maar probeer hieraan te denken, dan ben je voor je het weet weer wakker.

Lucide nachtmerries

Hoewel je meestal controle hebt over je lucide dromen, kan een droom het soms van je overnemen, ook als je zelf lucide blijft. In dat geval kan een lucide droom een lucide nachtmerrie worden. En dat is natuurlijk een beangstigende ervaring. Het laatste wat je wilt, is bij je volle bewustzijn je ergste angsten ervaren, zonder dat je ook maar iets kunt doen.

Oplossing: kijk je angsten in de ogen

Hoewel dit geen prettige situatie is, kun je wel proberen er iets van op te steken. Je zult je ervan bewust zijn dat je droomt, dus ook al is het achteraf, bedenk wat er gebeurde in de lucide nachtmerrie. Dat geeft je wellicht meer inzicht in je onderbewustzijn.

Het overwinnen van je angsten en fobieën geldt zelfs als een van de grootste voordelen van lucide dromen. En hoewel het mis kan gaan, krijg je er veel meer voor terug dan dat je ermee verliest. Als je al last hebt van nachtmerries, dan kun je er misschien vanaf komen door ze in bewuste staat te beleven. Al is dat natuurlijk niet makkelijk.

Het is dan ook helemaal aan jou. Als de nachtmerries toch blijven terugkomen, stop dan een tijdje met lucide dromen en met de waakmethoden waarmee je de dromen opwekt (zoals reality-checks).

Emotionele en fysieke overgevoeligheid

Je hebt vast weleens gedroomd dat je verliefd werd op iemand die je nooit echt zo had beschouwd. En toen je wakker werd, had je misschien het gevoel dat je die persoon moest vertellen dat je van hem/haar houdt, waarna je er uren later achter kwam dat het slechts een bevlieging was. Je blijft dan zitten met een beschaamd en onprettig gevoel over het feit dat je liefde zo krachtig, maar ook zo vluchtig was.

In een lucide droom kan een dergelijke ervaring nog veel krachtiger zijn. Niet alleen liefde, maar ook verlies en verdriet kunnen door de droomstaat nog veel intenser worden. In een lucide droom kun je extreem krachtige emoties ervaren die je gewoonlijk niet hebt en dat kan best naar zijn.

Oplossing: omarm je emoties

Wat je eraan kunt doen? Je emoties omarmen. Net als bij alle emoties in het leven kun je er beter mee omgaan door ze te erkennen en te accepteren. Daar gaat het bij lucide dromen eigenlijk ook om. Bedenk waarom je een bepaald gevoel hebt. Heb je een verlies heel diep weggestopt, zodat je er in je bewuste leven niet bij kunt? Als dat het geval is, kun je de lucide staat gebruiken om je onderbewustzijn te verkennen en te ontdekken wat er aan de hand is. Je wakkere zelf zal je er dankbaar voor zijn.

African Dream Root (5 gram)

(49)

Bekijken

Slaapverlamming tijdens lucide dromen

Het kan voorkomen, al gebeurt het zelden, dat je lucide dromen in slaapverlamming overgaan. Het zijn twee aparte dingen — luciditeit behelst over het algemeen een goede relatie met de slaap en slaapverlamming een slechte — maar er zijn ook overeenkomsten. Beide fenomenen komen namelijk net op de overgang naar de REM-slaap (rapid eye movement sleep) voor, waardoor de ene staat in de andere kan overgaan.

Lucide dromen kunnen beangstigend zijn en je inzicht geven, maar slaapverlamming is niets anders dan een verschrikking en heeft een negatieve impact op het slapen. In zekere zin zijn het tegenpolen. Lucide dromen is eigenlijk wakker zijn terwijl je droomt en slaapverlamming is in feite dromen terwijl je wakker bent.

Oplossing: rust

Hoewel slaapverlamming ons weinig inzichten biedt en we er alleen maar nare gedachten door krijgen, kan het toch nuttig zijn. Er is namelijk een sterk verband tussen slaapverlamming, stress en slecht slapen. Als je er dus regelmatig last van hebt, is het slim om je leefstijl onder de loep te nemen en serieus te kijken of je meer rust nodig hebt.

De beste manier om af te rekenen met slaapverlamming is stress verminderen en proberen om regelmatig en genoeg te slapen. Meestal gaat het dan vrij snel weer over. Als lucide dromen de oorzaak is van de slaapverlamming, stop er dan even mee. Maak jezelf ’s nachts niet meer wakker en schrijf je dromen ook even niet meer op. Als je namelijk minder herinneringen hebt, neemt de kracht van je lucide dromen ook af.

Blind Spot 3000

(111)

Bekijken

De lucide droom met de werkelijkheid verwarren

Het komt niet vaak voor, maar als je het meemaakt, is het meestal erg verwarrend. Als je droomt, maar ook als je wakker bent, kan het gebeuren dat je geen onderscheid kunt maken tussen lucide dromen en de werkelijkheid. De helderheid van de herinneringen uit je dromen kan je overvallen als je wakker bent en dromen kunnen zo levendig zijn dat ze levensecht lijken. Het spreekt voor zich dat het negatieve effecten kan hebben als je geen onderscheid meer kunt maken tussen slapen en wakker zijn.

Oplossing: stoppen

Als je hiermee te maken krijgt, moet je echt stoppen. Misschien kun je het later nog eens proberen als je alles weer onder controle hebt, maar als je de realiteitszin kwijtraakt, profiteer je eigenlijk op geen enkele manier meer van de voordelen. Het is ook belangrijk dat je niet meer opschrijft wat je droomt. Verbreek de verbinding met die levensechte herinneringen, dan zul je gauw weer onderscheid kunnen maken tussen wakker zijn en slapen.

Is lucide dromen hetzelfde als reality shifting?

Reality shifting, of dimensiehoppen, en lucide dromen zijn niet hetzelfde, maar er zijn wel overeenkomsten. Het belangrijkste verschil is dat reality shifting vaak gebeurt als je wakker bent — een soort lucide droom in wakkere staat. Het wordt gekenmerkt door een transluminale staat, waarin je lichaam en geest zo ontspannen zijn dat ze een droomstaat betreden, terwijl je in feite gewoon wakker bent.

Niet iedereen is het over de effecten eens, maar voorstanders van reality shifting beweren dat het veel krachtiger is dan lucide dromen. Een ander groot verschil is dat je bij reality shifting een gewenste droomwerkelijkheid kunt betreden. ‘Shifters’ zijn zich er van tevoren bewust van waar ze naartoe gaan en wat ze gaan doen. Mensen die echter lucide dromen, worden tijdens een droom in hun REM-slaap wakker en kunnen vervolgens pas bepalen wat er gebeurt.

En er is nog een ander verschil. Reality shifting lijkt meer over het uitleven van je fantasieën of het betreden van je eigen droomwereld te gaan. Oftewel, je leeft als het ware je dromen na. Maar bij lucide dromen leef je letterlijk in je dromen. Veel mensen doen aan lucide dromen om te leren omgaan met de werkelijkheid en om bepaalde dingen te beleven, maar het is ook nuttig voor het verkennen van het onderbewuste. Met reality shifting kun je dat minder goed bereiken; dit is een bewustere activiteit.

Veilig lucide dromen: conclusie

Lucide dromen is veilig. Het is belangrijk dat je dat weet. Natuurlijk kunnen er wel problemen optreden en kun je last krijgen van bijwerkingen. Maar die zijn goed te behandelen en over het algemeen minimaal.

Waar je vooral rekening mee moet houden, is dat je als het ware ontwaakt als je in het diepste van je onderbewuste bent. Dat kan schokkend en soms zelfs beangstigend zijn. Maar dat hoort erbij. En wat je kunt winnen met lucide dromen, is veel meer dan wat er kan misgaan. Veel schijnbare nadelen blijken juist genezing te brengen als je er zorgvuldig mee omgaat.

Zoals bij alle dingen in het leven is het wel belangrijk niet te overdrijven. Begin dus rustig. Verwacht eerst niet te veel en doe het niet meteen elke nacht, in ieder geval niet totdat je er meer van begrijpt. Doe het één of twee keer per week en evalueer hoe het gaat. Wees eerlijk tegen jezelf. Als je er baat bij hebt, ga er dan gerust mee verder. Maar als je er problemen door krijgt, stop er dan mee, wat overigens helemaal niet moeilijk hoeft te zijn. Hopelijk is dat voor jou echter niet nodig. Droom ze!

Adam Parsons

Professioneel cannabisjournalist, copywriter en auteur Adam Parsons is al lang werkzaam bij Zamnesia. Hij behandelt een breed scala aan onderwerpen, van CBD tot psychedelica en alles daartussen. Adam schrijft blogartikelen, handleidingen en neemt een steeds groter wordend assortiment aan producten onder de loep.

Lees bio