Gifsla, of wild lettuce, is iets heel anders dan gewone groene sla. Deze sla produceert een plakkerig soort latex die benut wordt vanwege de geestverruimende effecten. Ook heeft het een unieke invloed op het centrale zenuwstelsel. Mensen over de hele wereld gebruiken de plant al honderden, zo niet duizenden jaren in volksgeneeskunde. Lees verder en ontdek alles wat je moet weten over deze fascinerende plantensoort. Ook leggen we uit waar je de plant in het wild kunt vinden.
Gifsla heeft meerdere namen, waaronder Lactuca virosa, bittere sla en opiumsla. De tweejarige plant behoort tot hetzelfde geslacht als gewone groene sla (Lactuca sativa). Het traditionele gebruik varieert echter. De ene soort is een voedingsbron, terwijl de andere voornamelijk bekend is als holistisch kruid.
Gifsla produceert een latex die we lactucarium noemen. De naam 'lactuca' betekent 'melkachtig extract'. Deze bitter smakende witte substantie druipt uit de bladeren van de plant als je deze inkerft of afknipt. Na blootstelling aan lucht verkleurt het snel bruin. Verslagen vergelijken de geur van dit plakkerige goedje met de geur van opium uit klaprozen, oftewel Papaver somniferum.
Lactucarium bevat diverse fytochemicaliën. Mogelijk dragen deze bij aan de effecten van gifsla. Ongeveer 0,2% van het sap bestaat uit lactucine. Na extractie, vormt dit molecuul een witte, kristallijne, vaste stof. Het behoort tot een groep chemicaliën die we kennen als sesquiterpene lactonen. Lactucine is een bekende adenosine receptor agonist, die wellicht verantwoordelijk is voor de ontspannende en rustgevende effecten van gifsla.
Caoutchouc, mannitol en lactucerol zijn goed voor ongeveer 50% van het lactucarium. Lactrocrine is een neutraal en niet oplosbaar materiaal en vormt het grootste deel van de substantie.
Gifsla groeit in het wild langs de kuststreken van Groot-Brittannië. Meer specifiek groeit de soort overvloedig in het zuidoosten en oosten van Engeland. Daarnaast vind je het ook volop in Centraal- en Zuid-Europa. Verder weg groeit gifsla ook in Pakistan, India, Iran en Australië.
Mensen hebben de soort geïntroduceerd in Noord-Amerika. Daar groeit het nu als niet-inheemse soort in Californië, Iowa, Alabama, Washington en andere regionen.
Gifsla prefereert een waterrijke omgeving. Je komt de plant vaak tegen rondom rivieren. Gifsla is heldergroen van kleur en de hoogte varieert van 60–200cm. Mensen die de plant in het wild willen herkennen, moeten de bladeren van dichtbij bekijken. Ze zijn langwerpig en lansvormig en hebben fijne zaagtandjes aan de randen.
De onderkant van elk blad is gekenmerkt door kleine haartjes ter hoogte van de hoofdnerf. De lager gelegen bladeren worden ongeveer 25cm lang. Jongere bladeren zijn aanzienlijk kleiner.
Gifsla is gemakkelijker te herkennen in de herfst, omdat de plant dan gele bloemen ontwikkelt. Deze bloemen zijn wat bleek en lijken op paardenbloemen. Elk kopje bevat ongeveer 6–12 bloemen. Ook het melkachtige, witte sap is een belangrijk kenmerk van gifsla. Als je een stengel doorsnijdt of breekt, lekt er lactucarium uit de steel.
Uit verslagen blijkt dat ze in het oude Egypte al opiumsla gebruikten. Ook in de eeuwenoude Chinese geneeskunst benutte men het sap van de plant als huidproduct. De bloemen en zaden gebruikten ze voor het maken van vloeibare bereidingen.
Meer recentelijk, gebruikten in de 19e eeuw ook artsen gifsla. Ze deden dat als het gebruik van opium en andere narcotica volgens hen niet nodig was. De plant werd ingezet om keelpijn te verzachten, de nachtrust te verbeteren en de zenuwen te versterken. Binnen de homeopathie en natuurgeneeskunde vinden we gifsla in de vorm van tridace, een extract. Dit is alternatieve geneeskunde waarbij men natuurlijke middelen gebruikt.
Wild lettuce, oftewel gifsla, heeft de aandacht getrokken van natuurlijke psychonauten, etnobotanisten en mensen die gewoon nieuwsgierig zijn naar de geestverruimende effecten van planten. Actieve moleculen in het sap lijken een ontspannend, slaperig en rustgevend fysiek effect te geven.
Mensen die gifsla gebruiken, doen dat meestal om het lichaam te helpen ontspannen na een lange dag van druk en verwachtingen. Vanwege de unieke eigenschappen van de plant, bevordert gifsla mogelijk een natuurlijke nachtrust. Ook mensen die kampen met zenuwachtige gevoelens of innerlijke onrust, zoeken hun heil bij dit kruid. Het is intrigerend dat gifsla ook een normale menstruatie bevordert en de weerstand tegen slechte bacteriën verhoogt.
wellicht ook interessant