HET ENTOURAGE EFFECT: EEN VAN DE GROTE GEHEIMEN VAN CANNABIS

Het entourage effect is een ietwat mysterieus concept, waarover cannabis onderzoekers wereldwijd hun hersens breken. Volgens het effect zijn de essentie van cannabis en de krachtige effecten ervan het resultaat van de complexe interactie tussen verschillende chemische componenten. Kan het zo zijn dat de unieke eigenschappen van cannabis voortkomen uit het entourage effect?

WAT IS HET ENTOURAGE EFFECT?

Het entourage effect werd voor het eerst beschreven door Raphael Mechoulam, een bekende Israëlische cannabis chemicus. Mechoulam wordt gezien als de belangrijkste innovator en pionier op het gebied van marihuana onderzoek.

De term die door Mechoulam is bedacht, verwijst naar de manier waarop de verschillende bestanddelen van cannabis samenwerken en daardoor diverse effecten op het lichaam hebben. Ook veronderstelt het entourage effect dat de verbindingen in wiet meer effect hebben als ze samen in plaats van afzonderlijk worden gebruikt.

Mechoulam en zijn team van onderzoekers hebben hun ontdekkingen in 1998 gepubliceerd in het European Journal of Pharmacology. In de studie beschrijven Mechoulam en zijn onderzoeksteam de intrigerende manieren waarop de verschillende bestanddelen van cannabis samen lijken te werken. En daardoor zorgen voor de unieke effecten van de plant.

Inmiddels heeft de wetenschap het medische potentieel van een aantal cannabinoïden bewezen. Zo is THC bekend vanwege zijn mogelijkheid om de eetlust op te wekken, misselijkheid af te remmen, enzovoort. Daarom heeft de FDA van de federale overheid van de Verenigde Staten toestemming gegeven voor de verkoop van Marinol. Dit is een farmaceutisch middel dat wordt gemaakt van synthetische THC.

Hoewel Marinol door veel patiënten wordt gebruikt, hebben studies aangetoond dat de effecten ervan heel anders zijn dan die van bijvoorbeeld cannabis toppen.

Marinol bevat, in tegenstelling tot reguliere cannabis, Dronabinol, een synthetisch bestanddeel dat is gemaakt om de effecten van THC na te bootsen. Het is op dit moment toegestaan in de VS voor de behandeling van het "wegkwijnsyndroom" bij patiënten met HIV/AIDS. En voor het behandelen van misselijkheid en overgeven bij kankerpatiënten die chemotherapie krijgen.

Hoewel de werkzame stof in Marinol erg lijkt op THC, is het bij de behandeling van de symptomen waarvoor het wordt voorgeschreven niet zo effectief als wanneer de hele cannabisplant wordt gebruikt. Omdat het een pil is, is Marinol moeilijk in te nemen voor patiënten die worstelen met misselijkheid/overgeven. Daarnaast veroorzaakt het psychoactieve effecten die veel heftiger zijn dan wat je zou ervaren na het roken van reguliere cannabis.

WAAROM IS HET ENTOURAGE EFFECT BELANGRIJK VOOR MEDICIJNEN?

Sinds de ontdekking van THC in 1964 door Mechoulam, hebben we ontdekt dat de cannabisplant meer dan 480 natuurlijke bestanddelen bevat. Hieronder vallen cannabinoïden (zoals THC, CBD, CBN, CBG, enzovoort) en een groot aantal terpenen.

Terpenen zijn anders dan cannabinoïden en kunnen het best worden beschreven als geurende oliën die zich in cannabis en veel andere planten bevinden. Naast het feit dat de terpenen zorgen voor de aromatische eigenschappen van planten, hebben ze ook medicinale kenmerken.

Bestanddelen als pineen en caryofylleen staan er bijvoorbeeld om bekend dat ze krachtige ontstekingsremmende eigenschappen hebben. Ze helpen bij het tegengaan van onder andere spier spasmen en slapeloosheid. De voordelen zijn vermoedelijk nog krachtiger als de terpenen worden ingenomen samen met cannabinoïden.

Tegenwoordig is het meeste onderzoek naar cannabis gericht op het gebruik van een afzonderlijke cannabinoïde (natuurlijk of gefabriceerd). Hoewel dit belangrijk is, omdat de eigenschappen van elk afzonderlijke bestanddeel op die manier aan het licht komt, is de plant als geheel veelbelovender. Daarom lijkt het erop dat medicijnen die zijn vervaardigd van de hele plant de toekomst zijn van medicinale cannabis.

Als we cannabis consumeren, bijvoorbeeld door het roken van een joint, of door het innemen van een tinctuur, dan nemen we een uniek mengsel in van alle stofjes van de plant, niet alleen THC of CBD. Het is dan ook heel belangrijk om het entourage effect te begrijpen. Hierdoor kunnen we namelijk ontdekken wat de mogelijkheden zijn van therapie op basis van de hele plant. Het verklaart misschien ook waarom synthetische middelen, zoals Marinol, niet dezelfde verlichting bieden als marihuana.

Het lijkt vanzelfsprekend dat we bepaalde gunstige bestanddelen uit de cannabis plant willen halen om ze geconcentreerd in medicijnvorm aan te bieden. Maar de wetenschap achter het entourage effect maakt duidelijk dat benaderingen waarbij de hele plant wordt gebruikt veelbelovender zijn. Om een populair voorbeeld aan te halen; medicijnen van de hele plant kunnen worden vergeleken met Marinol, zoals vers fruit en groenten kunnen worden vergeleken met vitamine tabletten. Het laatste is gewoon niet even effectief.

IS ER INDERDAAD SPRAKE VAN HET ENTOURAGE EFFECT?

Hoewel ons onderzoek naar cannabis nog verre van compleet is, lijken studies te suggereren dat Mechoulams theorie valide is.

Onderzoek naar Marinol heeft aangetoond dat het benutten van de positieve effecten van medicinale cannabis niet zo eenvoudig is als het onttrekken van een enkel bestanddeel uit de plant. Hetzelfde probleem deed zich bijna voor met Savitex. Dit is een medicijn op basis van cannabis dat werd ontwikkeld door GW Pharmaceuticals, voor de behandeling van multiple sclerose.

CBD EN THC

Een andere eenvoudige manier waarop wetenschappers het entourage effect hebben geobserveerd, is door de onderlinge effecten van bepaalde cannabinoïden te bestuderen. Over CBD wordt bijvoorbeeld gezegd dat het de psychoactieve effecten van THC tegenwerkt. Studies hebben aangetoond dat, als ze samen worden gebruikt, de pijnstillende eigenschappen van THC en CBD veel krachtiger zijn dan wanneer de cannabinoïden afzonderlijk worden ingenomen.

CBD kan ook helpen bij het verminderen van een aantal negatieve bijwerkingen van THC. Bij veel mensen kunnen hoge doseringen THC zorgen voor gevoelens van angst en paranoia. In een studie uit 1982 is echter ontdekt dat CBD helpt bij het bestrijden van deze ongewenste bijwerkingen.

Psychofarmaceut en cannabis onderzoeker Ethan Russo is geciteerd vanwege een erg interessant voorbeeld, waarmee hij wil laten zien dat het entourage effect een wetenschappelijk gedragen concept is. We hebben zijn bevindingen hieronder omschreven.

Een dosis van 10mg pure THC veroorzaakt een toxische psychose bij ongeveer 40% van de mensen. Maar een dosis Savitex (wat vergelijkbare hoeveelheden THC en CBD bevat), het equivalent van 48mg pure THC, veroorzaakte een toxische psychose bij slechts 4 van de 250 patiënten.

KRITIEK

Hoewel dit bewijs op zich niet sluitend is, is het bemoedigend voor mensen die in het entourage effect geloven. Zoals vaker het geval is bij onderzoek naar cannabis, is er nog steeds geen consensus. De theorie van Mechoulam heeft juist de nodige kritiek gekregen.

Margaret Haney, een neurobioloog aan de Columbia University (en cannabis onderzoeker) zegt dat er niet veel gegevens zijn die het bestaan van het entourage effect ondersteunen.

“Leken hebben het entourage effect echt ondervonden, maar er zijn nog niet veel data”, zei ze in een interview.

“De voorstanders van cannabis kunnen zeggen wat ze willen en doen dat dan ook. Ik ben niet tegen marihuana. Ik wil het zorgvuldig onderzoeken. We weten dat het pijn en de eetlust kan beïnvloeden, maar het overgrote deel van wat wordt gezegd, is gebaseerd op anekdotes. Deze mensen proberen er gewoon geld aan te verdienen.”

Helaas hangt het oordeel over het entourage effect nog steeds af van wie je naar het onderwerp vraagt. Hopelijk komen we door verder onderzoek tot betrouwbaarder conclusies over hoe cannabinoïden en andere bestanddelen in cannabis op elkaar reageren.

			Geschreven door: Steven Voser Steven Voser is een Emmy genomineerde freelance journalist die een hoop ervaring heeft opgedaan in de loop van de tijd. Mede door zijn passie voor alles wat met cannabis te maken heeft, spendeert hij nou veel tijd aan het ontdekken van de wereld van wiet.
			Ontdek onze schrijvers