Peyote kweken en verzorgen: complete stapsgewijze handleiding

Steven Voser

Emmy Award Genomineerde Cannabisjournalist

Steven Voser

Bijgewerkt op: 9 september 2025

Of je peyote nu consumeert of niet, het kweken ervan is sowieso de moeite waard. Niet alleen is peyote kweken een geweldige manier om kennis te maken met een oeroude spirituele plant, maar het helpt ook om deze kwetsbare (en op sommige plaatsen zelfs bedreigde) cactussoort in stand te houden.

Hieronder bespreken we alles wat je moet weten over het kweken van peyote. Je leert hoe het kiemen van de zaden, het verzorgen van de zaailingen en het onderhouden van volwassen cactussen precies in zijn werk gaat. We behandelen de verschillende stadia van de levenscyclus van de peyote cactus en alle benodigdheden voor het verzorgen van deze soort. Daarmee komt deze handleiding goed van pas tijdens de hele groeicyclus van je peyote cactus, of je nu een beginnende of ervaren kweker bent.

Hierbij merken we op dat we ons specifiek richten op het kweken van peyote cactus uit zaad: een tijdrovende, maar zeer bevredigende ervaring. We begrijpen het echter goed als je geen zin hebt om jaren te wachten tot je peyote zaden kiemen en uitgroeien tot gezonde, volwassen cactussen. Daarom vind je in ons assortiment ook levende, gewortelde, jonge peyote cactussen. Leer hieronder wat we verstaan onder een jonge peyote cactus of bestel er direct een en verdiep je in de langdurige verzorging van peyote.

Overzicht van de verschillende groeistadia van peyote

Het proces van een peyote cactus kweken is onder te verdelen in de volgende stadia:

• Kieming (0-1 maand): Tijdens deze fase van het kweekproces moet je de peyote zaden goed verzorgen en ze voorzien van de juiste omstandigheden om te kiemen. Zorg voor warmte en een hoge luchtvochtigheid, zanderige aarde met goede drainage en zachte groeiverlichting.
• Zaailing (1-12 maanden): Na het kiemen ontwikkelen de zaailingen zich in de vorm van kleine, felgroene bollen. Na 9 tot 12 maanden kunnen ze 2 cm in diameter zijn en hebben ze hun karakteristieke blauwgroene, bultvormige uiterlijk. Zaailingen gedijen bij een hoge luchtvochtigheid en indirect licht, maar kunnen geleidelijk worden blootgesteld aan warmere omstandigheden en intenser licht.
• Juveniel (1-3 jaar): In dit stadium worden de knobbeltjes duidelijker zichtbaar en ontwikkelen de cactussen hun klassieke, knopachtige vorm die zo karakteristiek is voor deze cactussoort. In het juveniele stadium kunnen peyote cactussen meer licht en drogere omstandigheden aan, maar een zanderige bodem met een goede drainage blijft essentieel.
• Volwassen cactus (3+ jaar): Zodra de bloei begint, spreken we van een volwassen cactus. Dit kan ergens tussen de 3 en 5 jaar na het kiemen zijn (in het wild kan dit nog langer duren). Rijpe planten hebben een diameter van 5-10 cm, goed ontwikkelde tuberkels en een blauwgroene of grijsgroene kleur. Verder zijn ze licht geribbeld en ontwikkelen ze roze of witte bloemen. Gezonde, volwassen cactussen produceren kleine scheuten die ook wel 'pups' worden genoemd.

We kunnen het niet genoeg benadrukken: peyote is een zeer traag groeiende cactus en daarom vraagt de verzorging om een hoop geduld. Dit is niet de plant die je moet hebben als je snel resultaat wilt. Zie het kweken van peyote als een oefening in langdurige toewijding, waarbij elke volgende stap in het proces als een overwinning voelt (hoe klein ook). Mooi meegenomen, toch?

En onthoud dat peyote van nature groeit in een heet, droog klimaat. In een gematigd klimaat kan de groei van peyote een stuk langzamer gaan. In Nederland is het belangrijk om je peyote cactus het grootste deel van het jaar binnen te houden. De onderstaande handleiding gaat dieper in op het kiemen van peyote zaden en het verzorgen van de zaailingen. Heb je een stek of een peyote cactus in een pot gekocht? Ga dan verder naar het gedeelte over langdurige verzorging.

Peyote (Lophophora williamsii)

(610)

(610)

Peyote (Lophophora williamsii)

Bekijken

Wat heb je nodig voordat je kunt beginnen?

Ben je klaar om te beginnen met het kweken van peyote? Hier is een checklist met alles wat je nodig hebt:

• peyote zaden
• kleine potten met goede drainage (5-8 cm), of zaaitrays met drainagegaten
• cactus potgrond
• een warmtebron (bijvoorbeeld een warmtemat of radiator)
• een stolp of plastic folie om de aarde vochtig te houden tijdens het kiemen en de zaailingfase
• een plantenspuit voor het besproeien van de zaailingen
• een groeilamp (als er weinig zonlicht is)

Peyote (Lophophora williamsii) 20 zaden

(231)

(231)

Peyote (Lophophora williamsii) 20 zaden

Bekijken

Hoe kiem je peyote zaden?

Naast aarde met een zanderige structuur en goede drainage hebben peyote zaden warme, vochtige omstandigheden nodig. Misschien heb je bij het kiemen van andere planten (zoals cannabis) vochtige keukenrol of een glas water gebruikt, maar peyote zaden kun je beter direct in de aarde planten.

Hieronder lees je stap voor stap hoe dat werkt:

1. Week de zaden voor (optioneel, maar aanbevolen): Het weken van peyote zaden helpt om hun harde buitenschil los te maken en verbetert de kiemkracht. Om dit te doen, leg je de zaadjes 12-24 uur te weken in lauwwarm water.
2. Bereid je potten of zaaitray voor: Maak de cactusaarde vochtig en vul je potten, waarbij je de aarde zeer lichtjes aandrukt. Het moet vochtig aanvoelen, maar niet doorweekt zijn, en stevig, maar niet zwaar samengeperst.
3. Zaai de zaden: Leg je peyote zaden in de aarde en houd een onderlinge afstand van 1-2 cm aan. Het is niet de bedoeling dat je de zaden begraaft; druk ze alleen zachtjes aan, zodat ze volledig contact maken met de aarde.
4. Creëer een warme en vochtige omgeving: Dek de potten af met een stolp, een stuk plastic folie of een plastic bakje. Sproei de binnenkant nat om de luchtvochtigheid te verhogen. De zaailingen groeien goed bij een relatieve luchtvochtigheid van 80-100%.
5. Zorg voor licht en warmte: Peyote zaden hebben licht nodig om te kiemen. Daarom raden we aan om je potten of tray onder een zachte CFL-groeilamp of in de buurt van een goed verlichte vensterbank te plaatsen. Houd de aarde op een temperatuur van 20-30°C, eventueel met behulp van een warmtemat of radiator. Houd de temperatuur en relatieve luchtvochtigheid van de ruimte in de gaten met een thermo-hygrometer.
6. Besproei regelmatig met water: Bespuit de bovenkant van je potten of tray om de zoveel dagen. Laat de aarde niet uitdrogen, maar zorg ook dat het niet te nat wordt om de groei van schimmels en bacteriën te voorkomen.

Net als bij alle andere aspecten van peyote kweken kost het tijd en geduld om de zaden te kiemen. Er is geen 'standaard' tijdsduur waarbinnen peyote zaden ontkiemen. Zorg je voor de juiste omstandigheden en laat je de zaden zoveel mogelijk met rust, dan zouden de kleine groene zaailingen binnen 1-8 weken boven de grond moeten verschijnen.

Hoe verzorg je peyote-zaailingen (eerste jaar)?

Net als de zaailingen van veel andere planten zijn peyote-zaailingen zeer kwetsbaar en daarom is het belangrijk dat je weet hoe je ze moet behandelen. Hieronder lees je meer over het eerste jaar groei van peyote.

1. Begin met geleidelijk ventileren: Zodra je zaailingen zijn verschenen, begin je geleidelijk met het introduceren van frisse lucht gedurende 1-2 weken. Haal het deksel dagelijks even van de potten of trays om je planten af te harden en schimmel te voorkomen.
2. Houd de ruimte goed verlicht: Jonge peyote planten zijn kwetsbaar en gedijen bij koel, indirect licht. Direct zon- of kunstlicht zal ze verschroeien en mogelijk zelfs fataal worden.
3. Geef correct water: De eerste 1-2 maanden na het kiemen moet je ervoor zorgen dat de aarde van je zaailingen constant vochtig blijft. Maak de bovengrond regelmatig nat met gefilterd water uit een plantenspuit. Naarmate de planten rijpen en sterker worden, is het mogelijk om de aarde compleet te laten uitdrogen voordat je weer water geeft. Vergeet niet dat te veel water wortelrot kan veroorzaken, dus wees voorzichtig.
4. Houd de temperatuur en luchtvochtigheid stabiel: Peyote groeit goed bij een temperatuur van 20-30°C. Zijn de zaailingen 1-2 maanden oud, dan moet je een hoge luchtvochtigheid vermijden om de groei van bacteriën en schimmels te voorkomen.
5. Gebruik geen voeding: Jonge peyote planten zijn zeer gevoelig. Het enige dat ze nodig hebben tijdens hun eerste jaar groei is water en goede cactuspotgrond. Voeding kan de jonge wortels beschadigen en de al trage groei nog meer belemmeren.

In tegenstelling tot andere planten moet je peyote niet verplanten of anderszins verstoren tijdens het eerste jaar groei. De enige uitzondering hierop is als je tekenen van schimmel in het kweekmedium ziet. Aangetaste zaailingen haal je voorzichtig uit hun potten. Daarna besproei je ze met kamillethee en zet je ze in schone potten met verse aarde. Lees hieronder meer over het verplanten om te leren hoe je rottende peyote-wortels verwijdert.

Maak je geen zorgen als je zaailingen na een jaar groeien nog klein zijn. Het is zeker niet ongebruikelijk als een peyote cactus na een jaar ongeveer 1 cm groot is. Zoals we al hebben gezegd: geduld is een schone zaak bij het kweken van peyote. Wees blij met alle tekenen van groei die je ziet!

Jonge peyote cactussen verplanten (na 1-2 jaar)

Gefeliciteerd als je het tot hier hebt gered! Na 1-2 jaar zijn jonge peyote planten doorgaans zo sterk dat je ze kunt verplanten.

Wanneer je peyote cactussen het beste in een nieuwe pot kunt plaatsen, hangt af van de groei en de grootte van de eerste pot. Hoe dan ook is het belangrijk dat je de planten op een gegeven moment meer ruimte geeft. Dit geeft ze de mogelijkheid om nieuwe, sterkere wortels te ontwikkelen, en voorkomt dat de wortels vastgroeien.

Let op: net als alle andere planten kun je peyote het beste verplanten tijdens het actieve groeiseizoen (lente of zomer). Dit beperkt de onvermijdelijke stress die ze oplopen als ze uit de aarde worden verwijderd en geeft ze de kans om zich snel te herstellen.

Zo pak je het aan:

1. Controleer eerst of het tijd is om je cactus te verpotten. Als cactussen te groot worden voor hun pot, zie je dat aan de wortels die bij de drainagegaten verschijnen. Ook achterblijvende groei of knoppen die buiten de randen van de potten groeien, zijn duidelijke tekenen.
   
2. Stop met water geven en laat het medium 3-5 dagen uitdrogen. Zo wordt het makkelijker om de peyote uit zijn pot te halen, zonder schade aan de wortels te veroorzaken.
3. Kies een pot die ongeveer 2 cm groter is dan de pot waarin de zaailing nu groeit. Vul de pot met droge cactusaarde met goede drainage-eigenschappen en weinig organisch materiaal.
4. Haal je peyote uit zijn pot door hem ondersteboven te houden en op de bodem van de pot/tray te kloppen of deze lichtjes te schudden. Probeer cactussen nooit bij de stengel uit de aarde te trekken, want dan kunnen de kwetsbare wortels afbreken.
5. Heb je de cactus succesvol uit zijn pot gehaald, dan is het tijd om de wortels te inspecteren. Zie je tekenen van wortelrot (zwarte of slijmerige wortels met een vieze geur)? Knip de wortels dan bij met een gedesinfecteerde schaar. Doe dit ook bij verstrengelde wortels.
   
6. Plaats de peyote nu voorzichtig in de nieuwe pot (mogelijk moet je eerst wat aarde verwijderen). Zet de cactus op zijn plaats en vul rondom aan met cactus potgrond. Druk de aarde niet aan.
   
7. Laat de peyote cactus tussen de 4 en 7 dagen in droge aarde en schaduw staan om hem te laten herstellen.
8. Na ongeveer 7 dagen kun je een beetje water geven en de cactus langzaam weer laten wennen aan direct licht. Zodra de plant stabiel lijkt, hervat je de normale verzorging.

Langdurige verzorging van peyote

Je weet nu wat er komt kijken bij het kweken van je eigen peyote. De verdere verzorging is vooral een kwestie van basisonderhoud.

Tijdens de lente en zomer geef je je planten pas water wanneer de aarde kurkdroog is. Stel jonge planten stukje bij beetje bloot aan zonlicht; pas als de planten volwassen zijn, kunnen ze het hele seizoen in de volle zon staan. Geef je peyote cactussen eenmaal per seizoen een verdunde cactusvoeding. Is een cactus te groot voor zijn pot geworden? Vergeet dan niet om te verplanten.

In de herfst of winter stop je met water geven en verplaats je de peyote cactussen naar een wat koelere omgeving (10-15°C). Geef geen voeding en vermijd het verplanten in deze periode. Voor het beste resultaat probeer je de natuurlijke, droge omstandigheden waarin peyote groeit zoveel mogelijk na te bootsen.

Hoe oogst je peyote?

Peyote heeft een lange geschiedenis van gebruik door inheemse stammen in Noord-Amerika. De cactus blijft tot op heden een bijzondere aantrekkingskracht uitoefenen; niet alleen op psychonauten, maar op iedereen met een interesse voor psychedelica.

Over het algemeen worden bij spirituele ceremonies zeer rijpe cactussen gebruikt. Daarom kun je het beste 5-10 jaar wachten voordat je een stuk peyote oogst. Als je gaat oogsten, raden we aan om een cactus te kiezen met een diameter van minstens 5-7 cm en een duidelijk ontwikkeld kroontje.

Hier lees je stap voor stap hoe je peyote kunt oogsten:

1. Steriliseer een scherp mes of scalpel met isopropylalcohol.
2. Kies het stuk peyote dat je wilt oogsten en maak een nauwkeurige, schone snede net boven de wortels. Dit is belangrijk, want als de wortels intact blijven, zal de cactus na verloop van tijd weer gaan groeien.
3. Oogst slechts één keer van dezelfde cactus. Zorg ervoor dat je geen weefsel beschadigt dat je niet wilt gebruiken.
4. Laat de cactus genezen. Kort na het afsnijden ontstaat er een kurkachtige laag op de plek waar je de incisie hebt gemaakt. Wacht minstens 2-4 weken totdat de wond volledig is genezen. Met genoeg tijd en verzorging is het prima mogelijk om geoogste peyote cactussen volledig te laten hergroeien.

Hoewel dit de gebruikelijke manier is om peyote te oogsten voor gebruik, is het proces ook geschikt voor het stekken van peyote. Lees hier meer over het enten van peyote..

Veelvoorkomende problemen bij het kweken van peyote

Een volwassen peyote is een veerkrachtige cactus die je makkelijk thuis kunt verzorgen. Vooral tijdens het zaailingstadium en het eerste jaar van de levenscyclus kunnen verkeerde omstandigheden problemen opleveren. Met nauwkeurige observatie en goede verzorging kun je veel problemen gelukkig meestal wel aanpakken, dus laat je niet ontmoedigen als er iets misgaat.

Problemen die bijvoorbeeld kunnen optreden:

1. Te veel water: Dit is een van de meest gemaakte fouten bij het kweken van cactussen. Gelukkig kun je dit makkelijk voorkomen door de aarde volledig te laten uitdrogen voordat je weer water geeft. Is er wortelrot zichtbaar (papperige of zwarte wortels, gele zaailingen)? Snoei de aangetaste wortels dan weg en zet de cactus in een nieuwe pot met verse, schone en droge aarde.
2. Te weinig water: Net als andere cactussen is peyote zeer goed bestand tegen droogte. Toch is het mogelijk dat peyote cactussen uitdrogen als je ze verwaarloost. Bij tekenen van verschrompeling is het een kwestie van voorzichtig bevochtigen met een plantenspuit, de aarde licht bewateren en je watergiftschema aanpassen.
3. Lichtstress: Direct zonlicht of een krachtige groeilamp kan jonge cactussen verbranden. Het resulteert in verbleekt, knapperig weefsel. Merk je symptomen van lichtstress op, zet de cactus dan tijdelijk in de schaduw en laat hem enkele dagen herstellen, voordat je hem weer langzaam aan meer licht blootstelt.
4. Etioleren (stretching): Als er sprake is van verlengde groei, krijgt een peyote cactus niet genoeg licht. Laat de plant in dat geval gelijkmatig aan meer uren direct zonlicht wennen. Mocht het nodig zijn, dan kun je aanvullende groeilampen overwegen. Lichte stretching verdwijnt meestal vanzelf wanneer de lichtomstandigheden verbeteren.

Geduld en goede verzorging: de basis voor het kweken van peyote

Zelf een peyote cactus kweken, is uitstekend als je je band met een van de oudste en belangrijkste spirituele planten wilt verdiepen. Je moet een hoop geduld hebben, maar de ervaring is bijzonder bevredigend en toegankelijk als je al wat ervaring met andere cactussen hebt. Waar wacht je nog op? Begin vandaag nog met het kweken van je eigen peyote, of verdiep je verder in deze intrigerende cactus. Koop peyote zaden hier om aan de slag te gaan. Veel kweekplezier!